Danimarka’da İkinci Yabancı Dil olarak Almanca Öğretimi
Danimarka uzun yıllardır yabancı dil alanında göstermiş olduğu başarılardan ötürü birçok ülkeye yabancı dil öğretimi konusunda örnek olabilecek konumdadır. EF English Proficiency Index (2016) verilerine göre Danimarka, araştırmaya dahil edilmiş 72 ülke içerisinde İngilizce yeterliliği bakımından ikinci sırada bulunmaktadır. Çok ileri düzey yeterlilik derecesine sahip Danimarka’nın bu başarısı, yabancı dil öğretim sisteminin kalitesinin bir göstergesidir. İkinci yabancı dil olarak Almanca’nın en yoğun şekilde öğretildiği ülkelerden birisi de Danimarka’dır. Bu özelliğinden ötürü Danimarka’nın ikinci yabancı dil olarak Almanca öğretim sistemi bu çalışmada çeşitli açılardan ele alınarak incelenmiştir.
İkinci Yabancı Dil Öğrenme Zorunluluğu ve Başlama Yaşı
2014-2015 eğitim yılı itibarı ile Danimarka’da zorunlu olarak ikinci yabancı dil eğitimine V. kademede 11 yaşında başlanmaktadır. İkinci yabancı dil olarak Almanca veya Fransızca’yı seçme hakkına sahip olsalar da, öğrencilerin büyük çoğunluğu Almanca’yı tercih etmektedir. VII. kademeden itibaren ise öğrenciler zorunlu olarak ikinci yabancı dil eğitimine (öğrenci-öğretmen anlaşmasına dayalı olarak) devam etmek zorunda değildir. Talepte bulunan öğrenciler ise üçüncü yabancı dil eğitimine başlayabilmektedir.
Avrupa’da ilkokul seviyesinde ikinci yabancı dil öğrenme zorunluluğu sadece Danimarka, Estonya, Yunanistan ve Letonya’da bulunmaktadır.Danimarka’da lise düzeyinde zorunlu ikinci veya üçüncü yabancı dil sadece bazı bölümlerdeki öğrenciler için zorunludur ve diğer öğrenciler için bu durum tamamen isteğe bağlıdır. Buna rağmen Danimarka’daki tüm okullar öğrencilere yabancı dil dersleri sunmakla yükümlüdürler.Ayrıca Danimarka’da uygulanan pilot projeler sayesinde öğrencilerin İngilizce dışında başka diller öğrenmesi sürekli desteklenmektedir.
Öğrencilerin Okul Düzeyine Göre İkinci Yabancı Dil Öğrenim Oranları
İlkokul ve ortaokul düzeyindeki öğrenciler ikinci yabancı dil olarak daha çok Almanca’yı tercih etmektedirler. İstatistiksel verilere göre Danimarka’da 2012 yılında ortaokul seviyesindeki öğrencilerin %81,6’sının en az iki veya daha fazla yabancı dil öğrendiği tespit edilmiştir. Lisede ikinci yabancı dil öğrenim oranı ise %45 civarındadır.
İkinci Yabancı Dil Öğreniminde Ulaşılması Beklenen Dil Seviyesi ve Ders Saatleri
Bilindiği üzere “Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Metni” yayınlandığından beri birçok Avrupa ülkesi bu öneri metni doğrultusunda yabancı dil öğretim programlarını düzenlemektedir. Danimarka da bu metin doğrultusunda ortaokulun sonunda öğrencilerden ikinci yabancı dil olarak Almancayı “A2” seviyesinde öğrenmelerini beklemektedir. Danimarka bu metni (dil seviyesi için) şu anda sadece ilk ve ortaokul dereceleri için kullanmaktadır. Nosyonel orana göre bu derecelerdeki ikinci yabancı dil için yıllık minimum ders miktarı 36 saattir. Lisede öğrenilen ikinci yabancı dil Almanca, ilköğretimde öğrenilenlerin bir devamı niteliğindedir. Ancak yeni başlayanlar için de Almanca dersleri sunulmaktadır. Normal bir ikinci yabancı dil dersi haftalık 4 saattir. Lisenin üçüncü yılına gelindiğinde ikinci yabancı dil olarak Almanca isteğe bağlı olarak ileri seviyede öğrenilebilir ve Almanca dersleri sözlü bir sınavın yanında öğrencilerin yazılı olarak yaptığı çalışmalarla tamamlanmaktadır. Ders saati ise her ders için 45 dakikadır. Ancak lisede ders saatleri 45-60 dakika arasında değişebilir.
Kaynaklar:
Altın, R. (2017, Eylül 3). Danimarka. MEB Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü. http://urn.meb.gov.tr/ulkelerpdf/DANIMARKA.pdf adresinden erişildi.
Beadle, S. & Scott, D. (2014). Languages in education and training: Final country comparative analysis. London: ICF GHK. 30 Eylül 2017’de http://ec.europa.eu/dgs/education_ culture/repository/languages/library/studies/lang-eat_en.pdf adresinden erişildi.
FATMA ALTUNTOP
Almanca Öğretmeni
DAS BEISPIEL FUR DÄNEMARK IM UNTERRICHT DEUTSCH ALS ZWEITE AUSLÄNDISCHE SPRACHE IN DER WELT
Deutsch Als Zweite Fremdsprache In Dänemark Unterrichten
Dänemark ist aufgrund seines langjährigen Erfolgs auf dem Gebiet der Fremdsprachen in der Lage, vielen Ländern ein Beispiel für den Fremdsprachenunterricht zu geben. Laut EF English Proficiency Index (2016) liegt Dänemark in Bezug auf die Englischkenntnisse unter 72 in die Studie einbezogenen Ländern an zweiter Stelle. Dieser Erfolg Dänemarks, das über ein sehr hohes Niveau verfügt, ist ein Indikator für die Qualität des Fremdsprachenunterrichtssystems. Dänemark ist eines der Länder, in denen Deutsch als zweite Fremdsprache am intensivsten unterrichtet wird. Aufgrund dieser Eigenschaft wurde das deutsche Lehrsystem Dänemarks als zweite Fremdsprache in dieser Studie aus verschiedenen Blickwinkeln analysiert.
Pflicht- und Anfangsalter Zum Erlernen Einer Zweiten Fremdsprache
Ab dem Schuljahr 2014-2015 beginnt der obligatorische zweite Fremdsprachenunterricht in Dänemark im Alter von 11 Jahren in der 5. Klasse. Obwohl sie das Recht haben, Deutsch oder Französisch als zweite Fremdsprache zu wählen, bevorzugt die überwiegende Mehrheit der Studierenden Deutsch. VII. Die Schüler müssen ihren zweiten Fremdsprachenunterricht nicht fortsetzen (basierend auf der Vereinbarung zwischen Schüler und Lehrer). Schüler, die eine Anfrage stellen, können ihren dritten Fremdsprachenunterricht beginnen.
In Europa besteht die Verpflichtung zum Erlernen einer zweiten Fremdsprache in der Grundschule nur in Dänemark, Estland, Griechenland und Lettland. In Dänemark ist die obligatorische zweite oder dritte Fremdsprache auf der High School-Ebene nur für Schüler einiger Abteilungen obligatorisch, für andere Schüler völlig optional. Trotzdem sind alle Schulen in Dänemark verpflichtet, den Schülern Fremdsprachenunterricht anzubieten. Dank der in Dänemark durchgeführten Pilotprojekte werden die Schüler ständig dabei unterstützt, andere Sprachen als Englisch zu lernen.
Zweite Fremdsprachenlernrate Der Schüler Nach Schulniveau
Bekanntlich organisieren viele europäische Länder seit der Veröffentlichung des “European Common Recommendations Text for Languages” Fremdsprachenunterrichtsprogramme gemäß diesem Vorschlagstext. In Übereinstimmung mit diesem Text erwartet Dänemark, dass die Schüler am Ende der Sekundarstufe Deutsch als zweite Fremdsprache auf der Stufe “A2” lernen. Dänemark verwendet diesen Text derzeit (für das Sprachniveau) nur für Primar- und Sekundarschulabschlüsse. Entsprechend dem konzeptionellen Verhältnis beträgt die jährliche Mindeststundenzahl für die zweite Fremdsprache in diesen Abschlüssen 36 Stunden. Deutsch, die zweite Fremdsprache, die in der High School gelernt wurde, ist eine Fortsetzung dessen, was in der Grundschule gelernt wurde. Deutschunterricht wird aber auch für Anfänger angeboten. Ein normaler zweiter Fremdsprachenunterricht dauert 4 Stunden pro Woche. Bis zum dritten Jahr der High School kann Deutsch als zweite Fremdsprache optional auf fortgeschrittenem Niveau erlernt werden. Der Deutschunterricht wird mit einer mündlichen Prüfung sowie schriftlichen Studien von Schülern abgeschlossen. Die Kursstunde beträgt 45 Minuten für jede Lektion. Die Kursstunden in der High School können jedoch zwischen 45 und 60 Minuten variieren.
Ressourcen:
Altın, R. (2017, 3. September). Dänemark. MEB Generaldirektion für berufliche und technische Bildung. Abgerufen von http://urn.meb.gov.tr/ulkelerpdf/DANIMARKA.pdf.
Beadle, S. & Scott, D. (2014). Sprachen in der allgemeinen und beruflichen Bildung: Abschließende Ländervergleichsanalyse. London: ICF GHK. Abgerufen am 30. September 2017 von http://ec.europa.eu/dgs/education_ Culture / Repository / Languages / Library / Studies / Lang-Eat_en.pdf.
FATMA ALTUNTOP
Deutschlehrerin
