Disiplin… Bu kelime duyulduğunda insanların aklına genellikle cezalar, ödüller, katı kurallar ve hâkim olma davranışları gelir. Bu kavramlar gerçekten de geleneksel disiplin yani sıkıdüzen için doğru tanımlamalar olabilir. Fakat ergen ve çocuklar üzerinde yapılan araştırmalar yeni bir kavramı ortaya koydu: Pozitif Disiplin. Pozitif disiplin çocuk ve gençler için kendi davranışlarını kontrol etmeye ve problem çözmelerine yardımcı olabilecek bir yönetim tekniği olarak açıklanır.
Bireyler toplum tarafından kabul edilebilir davranışları yetişkin rehberliği ve yönlendirmesi sayesinde öğrenmektedir. Bu yönlendirme çocuk ya da ergenin bağımsızlığına ve karar verme becerisine olanak sağlanarak yapılırsa yani pozitif disiplin ilkeleri uygulanırsa olumlu sonuç verecektir. Çünkü tek taraflı otoritenin olduğu durumlarda çocuklarda aşırı isyankârlık veya aşırı uysallık durumları olacaktır. Ki bunların sonucunda güç çatışması yaşayan, bağımlılıkları olan ve aşırı onay ihtiyacı hisseden çocuklar ortaya çıkabilir.
Ebeveynler için pozitif disiplin yöntemlerini kullanmak ve çocukları bu doğrultuda yönlendirmek her zaman kolay olmayabilir ve zaman zaman hatalar da yapılabilir. Asıl önemli olan bu hataları normal kabul etmek ve telafi etmeye çalışmaktır.
Anne – Babalar İçin Pozitif Disiplin Tekniğini Nasıl Uygulamalı?
Çocuklara Seçenekler Sunmak: Birey seçim hakkına sahip olduğunu bilirse sorumluluk alır ve kendi kararlarının arkasında durmak ister. Sonuç olarak da yapması gereken görevleri içsel motivasyonla gerçekleştirir.
Doğal Sonuçlarla Karşılaşmasına İzin Vermek: Anne – babalar bazen çocuklarının eksiklerini veya hatalarını kendi üzerine alır ve çocuğun hatalarını kapatmaya çalışır. Fakat çocuk eksik yaptığı görevin sorumluluğunu kendisi almalıdır ve bunun sonuçlarına katlanmalıdır.
Tutarlı Olmak: Çocuk yetiştirme anne babalar arasında rekabete neden olmamalı ve anne babalar birbirini destekleyici olmalıdır. Görüş birliğinde olan tutarlı ebeveynlerin açık bir şekilde belirlenmiş süreklilik gösteren kuralları ve sınırları vardır. Bir gün izin verilen bir davranışa diğer bir gün izin vermemek, çocuğu şaşırtacak ve konulan sınırlara tepkide bulunarak olumsuz davranışlar göstermelerini sağlayacaktır.
Sürekli Yapması Ve Yapmaması Gerekenleri Söylemeyin: Pozitif, etkili ve doğru temeller yaratmak istiyorsanız, kullandığınız dilin de önemli olduğunu unutmayın. Çocuğa sürekli olarak ne yapması ve ne yapmaması gerektiğini söylemek çocuklarının öz denetimlerini kazanmalarını engellerken onların gerçek yaşama hazırlanmasını da zorlaştırabilir.
Cezalandırmayı Bırakın: Yaşamlarının başından itibaren ceza yönetimi ile kontrol edilmiş çocuklar – gençler kendilerini yönetecek kişisel disiplini sağlayamazlar ve hangi durumda nasıl davranmaları gerektiğini fark edemezler. Bunun yerine alternatif disiplin yöntemleri kullanılması bu sebeple önemlidir.
Sınırlar Konusunda Net Olun: Pozitif disiplin çocuğun istediği şekilde davranabileceği bir kuralsızlık – sınırsızlık demek değildir. Çok fazla kural olmamalı ve bu az sayıdaki kurala bağlılıkta bütün aile üyeleri eşit olmalıdır. Ayrıca ergenlik döneminde olan çocuklarınızla kuralar ve sınırların belirlenmesi üzerine konuşmak daha iyi olacaktır.
Ses Tonuna ve Söylemlerinize Dikkat Edin: Bir şeyi yapmasını istediğinizde ya da yapmaması gereken bir davranışta bulunduğunda sesinizi yükseltmek yerine açıklamalarda bulunun. Özellikle ergenlik döneminde bulunana çocuklar ses tonunun yükselmesinden hoşlanmazlar ve karşıt tepki geliştirebilirler.
Gerektiğinde Uzman Yardımı Alın: Aileler genellikle sorun gerçekten çok büyümeden ya da baş edilemez duruma gelmeden uzman yardımı almaktan çekinebilirler. Fakat davranışsal sorunlar yaşayan çocuk veya ergenlerde erken dönemde başlanan profesyonel yardım bu sorunlar üzerinde daha etkili olmaktadır.